In de voetsporen van fabels en fauna

Met honderden kilometers wandelroutes door vaak wilde natuur is Asturias een walhalla voor wandelaars. Dat telt zwaar mee als we in 2018 een gebied in Spanje kiezen om te gaan wonen. Als wandelaars hebben we dan al heel wat paden door dit land belopen.

Eigen kompas

In bijna elke Spaanse regio liggen onze voetsporen. Kriskras door het land hebben we dagwandelingen gedaan en langeafstandsroutes met de rugzak gelopen. Maar de beroemdste Spaanse wandelroute hebben we altijd links laten liggen. En dan bedoel ik natuurlijk de Camino de Santiago, de Jacobsroute. Alleen in 1989 rijden we per ongeluk een klein stukje van de bedevaartsroute. In dat jaar toeren we op de fiets door het noorden van Spanje, in de richting van Santiago de Compostela. Nee, niet via de bedevaartsroute. Maar op ons eigen kompas. Als we nog zo’n honderd kilometer van de stad zijn, schuilen we ’s ochtends een paar uur in een café voor de regen. Ik spreek dan nog geen Spaans, maar probeer toch de lokale krant te spellen.
Begrijp ik dat goed??? Over een paar dagen komt de paus naar Santiago. Er zijn duizenden jongeren onderweg naar het bedevaartsoord…

Kriskras door het land hebben we langeafstandsroutes met rugzak gelopen

In omgekeerde richting

We gooien direct onze plannen om. Weg van de overvolle bedevaartsplaats. Maar de route die we in het café uitstippelen, is geen gelukkige keuze. Het blijkt de bedevaartsweg te zijn. In een paar uur passeren we honderden jongeren op weg naar Santiago. En wij fietsen met z’n tweeën in de omgekeerde richting. Jullie gaan verkeerd! Santiago is de andere kant op, schreeuwen bewoners steeds als we een gehucht passeren. ’s Avonds voor de tent gooien we de koers snel weer om. Met een grote boog om de bedevaartsroute.

Veertien routes

In de jaren daarna zijn we altijd met een grote boog om de Camino de Santiago blijven lopen. Of ik kan beter zeggen caminos. Want net zoals naar Rome, zijn er meerdere wegen die naar Santiago leiden. De camino-organisatie in Santiago erkent veertien officiële routes. Ik weet dat de routes geliefd zijn. Maar als ik uit pure nieuwsgierigheid in de statistieken duik, verbaas ik me toch over het aantal pelgrims. In 2019 – het laatste coronavrije jaar – arriveren er 347.578 pelgrims in Santiago. Gemiddeld dus bijna duizend per dag.

Brandende zon

Verreweg de populairste pelgrimsroute is de Camino Francés, de route die vanuit Frankrijk over de Spaanse hoogvlakte van Castilië-Leon gaat. Via deze route komen er in 2019 bijna 200.000 pelgrims in Santiago aan. Ik snap niet waarom die route zo populair is. Want wij kruisen hem meerdere keren, als we in 2004 over die hoogvlakte fietsen. En zien dan dat het pelgrimspad pal naast een drukke, kaarsrechte provinciale weg loopt. Nog te saai om te fietsen. En je loopt er in de brandende zon. In de verste verte geen schaduw te bekennen. Een ware lijdensweg dus. Of is dat juist wat pelgrims zoeken?

Wij vinden de wegen over de Castiliaanse hoogvlakte in 2004 saai en loeiheet

Oorspronkelijke route

Twee officiële pelgrimsroutes lopen door Asturias. De Camino del Norte langs de kust. En de Camino Primitivo dwars door de regio, vanuit Oviedo. Onze hoofdstad profileert zich prominent met Oviedo origen del camino. Want aan het begin van de negende eeuw zou de pelgrimage naar Santiago hier begonnen zijn. Asturias is dan een koninkrijk, met koning Alfonso II die bijna een halve eeuw (791-842) stevig op de troon zit. Rond 820 krijgt hij van bisschop Teodomiro bericht dat er een wonder is gebeurd. Een kluizenaar heeft de beenderen van apostel Jacobus ontdekt. Zodra de koning dat hoort, reist hij als eerste pelgrim naar de heilige plek in Galicië, wat in die tijd deel is van zijn Asturiaanse rijk.

Barst

Maar klopt het wel dat Alfonso II de eerste pelgrim was? Of is dat een fabel? Enkele historici uit Santiago zetten een groot vraagteken bij de koninklijke pelgrimage. Ze wijzen er fijntjes op dat er geen enkel schriftelijk bewijs van is. En mocht de koning al de eerste pelgrim zijn, is hij dan wel uit Oviedo vertrokken? Want een koning woont in die tijd niet op een vaste plek, maar verhuist voortdurend binnen zijn rijk. En zo slaan deze historici een flinke barst in het blinkende beeld dat Oviedo van zichzelf creëert als stad waar de bedevaart begon.

Is koning Alfonso II wel de eerste pelgrim?

Nieuwsgierig

Ik vind het een mooi verhaal, ook al klopt er misschien helemaal niks van. Maar het maakt mij voor het eerst nieuwsgierig naar de Camino de Santiago. Het eerste stuk van deze oorspronkelijke route loopt zo ongeveer door onze achtertuin.
Als ik in oktober gratis kaartjes weet te bemachtigen voor een concert ter ere van de 1200e verjaardag van de kathedraal, zijn we zaterdagavond toch al in Oviedo. We besluiten daar te overnachten en beginnen de volgende ochtend aan de route. Onze allereerste etappe ooit van de beroemde pelgrimsroute.

Verre echo

Als we voor de kathedraal van Oviedo staan, prikt de zon al bijna door de ochtendnevel. In het plaveisel ligt de in brons gegoten boodschap dat koning Alfonso II hier vertrok als eerste pelgrim. Uiteraard zonder vraagteken. Gele pijlen en Jacobsschelpen loodsen ons de stad uit. Daarbuiten volgt de pelgrimsroute oude paden. Als je goed luistert, hoor je nog een verre echo van houten wielen die piepen en bonken op de veelhoekige keien.
We komen een stuk of twintig wandelaars tegen, veel meer dan we gewend zijn. Een jonge Duitse vrouw die alleen loopt, vertelt op een picknickbank dat dit haar derde camino is. Een verademing vergeleken met de hele drukke Camino Francés, vindt ze.

Op zijn mooist

We zijn enthousiast na de eerste etappe. Zo enthousiast dat we nog meer etappes willen doen. Met bussen en de lokale boemel kunnen we vrij makkelijk vanuit huis naar de startplek en finish van de volgende etappes reizen. Maar ook andere wandelgebieden lokken. Met hun veelkleurige herfstoutfit zijn de Asturiaanse natuurgebieden nu op zijn mooist.

Somiedo

Nog geen week later lopen we met onze Duitse vrienden Rita en Micha een route in de Somiedo. Tien jaar geleden maakten we voor het eerst een vijfdaagse tocht met de rugzak door dit geweldige natuurgebied, met bergtoppen tot ruim boven de 2.000 meter. Bij helder weer kunnen we deze hoge pieken vanaf ons landje zien. We lopen door de Somiedo een stuk van de Camino de la Mesa, die nog veel ouder is dan de pelgrimsroutes. Al vóór jaartelling trokken mensen over de bergkammen en passen van deze route.

Je vindt hier meer foto’s van de wandeling

Beren op de weg

Halverwege onze wandeling zien we in de vochtige aarde een opvallende pootafdruk. Van een beer? Het zou best kunnen want er leven zo’n driehonderd beren in het Cantabrisch gebergte. Vooral in het westen. Als we tien jaar geleden voor het eerst in de Somiedo zijn, moet ik nog hard lachen om het verkeersbord dat waarschuwt voor overstekende beren. Maar nu weet ik beter. Beren lopen in het donker wel degelijk over de verkeersweg. Afgelopen winter is hier nog een beer aangereden. Omdat de berenwacht vermoedde dat het dier zwaar gewond was, is er een hele zoektocht op touw gezet om de mannetjesbeer te vinden en verzorgen.

Verboden terrein

Anderhalve week later gaan we weer met Rita en Micha wandelen. Deze keer rijden we naar Muniellos, het grootse eikenbos in Spanje. Dit beschermde natuurgebied in het zuidwesten van Asturias is voor ons grotendeels verboden terrein. Je mag er alleen met een permit in. En die worden mondjesmaat verstrekt. Wij lopen een route door vrij toegankelijk bos, die begint in het dorpje Moal.

Twee koppen boven de heuvel

De kou verrast me. Het heeft hier vannacht gevroren. In de schaduw ligt nog een dikke laag rijp. We lopen langs de rand van het bos. Jan voorop. Een stukje daarachter Micha. En Rita en ik sluiten de rij.
Plotseling hoor ik Jan iets roepen. Maar wat zegt hij nou? Hoor ik dat goed? Jan komt met versnelde pas teruggelopen. Honderd meter voor me zie ik twee koppen boven de heuvel steken: beren!!!

Berensnackbar

Jan is zich rot geschrokken. Omdat hij omhoog liep, zag hij pas toen hij bijna bovenaan de heuvel was dat er twee beren op hem afkwamen. Niet meer dan dertig meter bij hem vandaan. De beren liepen aan de andere kant van de heuvel, ook over het weggetje in onze richting.
De beren maken zich snel uit de voeten. Micha ziet ze in het bos verdwijnen. Toch durven we niet meer verder te wandelen. Want wat als we straks weer een beer tegenkomen? Dit bos is nu één grote berensnackbar, waar de dieren zich vol kunnen stoppen met kastanjes, eikels en beukennoten. Een meer dan uitgelezen plek om zich dik en rond te eten vóór de winterslaap.

5 Replies to “In de voetsporen van fabels en fauna”

  1. Fijn dat de bouw zo goed vordert Nanny en Jan! En wat een prachtige natuurfoto’s. Ik snap wel dat jullie dit gebied hebben uitgekozen om je te vestigen. Veel succes verder, lieve groet van Nan en Harke.

    1. We zijn blij met onze aannemer en zijn bouwvakkers, die vlot doorwerken. En we voelen ons echte mazzelaars dat we in zo’n mooie omgeving wonen. Lieve groet terug van ons

  2. Wat een heerlijke verhalen ! Zeker als je in een najaarsdop zit. Heel fijn dat de bouw zo goed lukt !

Comments are closed.