De dakplaten met de dikke laag houtvezelisolatie liggen al drie maanden op ons dak. Maar waar blijven de dakpannen?
Al maanden
Het schiet niet echt op met de bouw van jullie huis, vinden veel buurtgenoten in Loro. De meesten zien het huis-in-wording alleen vanaf een afstandje. En dan lijkt de bouw van ons huis inderdaad niet veel te vorderen. Want mensen zien al maanden een dak waar maar geen pannen op komen. Wat is er aan de hand?
Er bovenop
Bouwen in Spanje gaat anders dan in Nederland. Héél anders, merkt Jan. Hij heeft in Nederland veertig jaar op de bouw rondgelopen. Naast architect was hij bijna ook altijd directievoerder van zijn projecten. In die rol zat hij met zijn neus bovenop het werk. Van dichtbij zag hij hoe metselaars, timmerlieden, stukadoors, schilders, installateurs en andere specialisten zijn plannen vormgaven. Als ze met goeie suggesties kwamen, nam hij die over. Maar als ze broddelwerk afleverden, kregen ze de wind van voren.
Pietje precies
Wat gaat er zoal anders in Spanje? Volgens onze opzichter Miguel bemoeit een architect zich hier niet zo gedetailleerd met de uitvoering als Jan dat doet. Jan maakt een werktekening van elk detail. En dat zijn ze hier niet gewend. Nog minder om die tekening dan ook nauwkeurig te volgen in het werk. Terwijl Jan die details niet tekent omdat hij als pensionado alle tijd van de wereld heeft. Maar omdat ze essentieel zijn voor het ontwerp van ons huis.
Ze zullen me wel een pietje precies vinden, vermoedt Jan, een tiquismiquis in het Spaans. Aan Jairo en Rubén – ons vaste bouwteam – is gelukkig niet te merken dat ze balen van de tiquismiquis. Zij doen hun best om te begrijpen wat Jan wil en het dan ook zo te maken. Maar je kunt hen geen tiquismisquis noemen.
Spaans benauwd
Ook de werkmethode is hier anders. Neem bijvoorbeeld kozijnen. In Nederland gebruikt een metselaar stelkozijnen om de openingen voor ramen en deuren direct op maat te maken. In ons huis hebben ze die openingen eerst ruwweg op maat gemaakt. Niet erg precies dus. Want waar een opening tussen twee muren volgens het plan 205 centimeter had moeten zijn, was die maar 190 centimeter. Jan kreeg het daar Spaans benauwd van. Want in het ontwerp van de voorgevel luisteren de maten van de muren, ramen en houten luiken heel precies. Pas als de stelkozijnen arriveren, maakt ons bouwteam de openingen op maat. Efficiënt? Mwahhh. En als de Ytongmuren konden kiezen, dan hadden zij ongetwijfeld liever Hollandse methode. Zonder al dat zagen, schaven, schuren en hakken. Helaas heeft de eigenwijze kozijnenfabrikant – die liever praat dan luistert – de plannen van Jan niet precies genoeg bekeken. Door zijn maatfouten komt de voorgevel er niet precies zo uit te zien als Jan had ontworpen. Mijn señor Tiquismiquis wordt wanhopig van dit Spaanse gepruts.
Hollandse manier
Een ander verschil met Nederland is wie hier wat doet in de bouw. Neem bijvoorbeeld elektriciteit. In Nederland freest de elektricien de sleuven voor alle leidingen die hij aanlegt. Hier komt de elektricien alleen maar langs om te bespreken waar de leidingen en centraaldozen komen. Daarna is ons vaste bouwteam Jairo en Rubén de sleuven gaan frezen. Toen Jan aan het einde van de ochtend zag wat ze aan het doen waren, kreeg hij het opnieuw Spaans benauwd…
In Nederland maakt een elektricien bijna alle leidingen verticaal in de wanden. Dan weet iedereen waar ze lopen. Hier waren ze een spinnenweb van leidingen dwars over de muren aan het maken. Gelukkig waren de elektricien en ons bouwteam bereid om het op de Hollandse manier te doen. Want anders hadden de Ytongmuren nog veel meer te verduren gekregen. En was mijn Pietje precies door zijn geduld-met-Spaanse-onkunde grens gedenderd…
Schaars goed
Interessant allemaal. Maar ik begon natuurlijk over dakpannen. Hoe komt het nou dat die er nog steeds niet op liggen?
Tja dat vroegen wij ons af. De dakpannen zijn er. Die liggen al weken in het magazijn van de aannemer. Gelukkig maar. Want door de absurde energieprijzen zijn dakpannen een schaars goed. Dakpannenfabrieken hebben hun productie een tijd stil gelegd en bakken nog steeds maar mondjesmaat.
Er was ook nog wat gesteggel over het hout om de dakranden af te werken. In de begroting stond per ongeluk vurenhout. Maar dat is niet geschikt. Jan wil daar kastanjehout omdat dit veel langer meegaat. Dat is nu ook opgelost. Wat is nu dan nog het probleem?
Opvallend professioneel
Misschien herinner je je onze dakbouwer Diego nog? Die heeft in februari samen met zijn maat eerst de houten dakconstructie gemaakt en een paar weken later de dakplaten met houtvezelisolatie geplaatst. Dat ging trouwens opvallend professioneel. Jairo vertelde vorige week pas dat Diego ook de dakpannen komt leggen, terwijl wij in de veronderstelling verkeerden dat de aannemer dat zou doen. Maar waarom komen dakbouwer Diego en zijn maat die dakpannen dan niet leggen?
Nou, hij is vader geworden…
Net zo lang
In Nederland krijgen kersverse vaders nu drie weken verlof. Spanje is een stuk royaler. Sinds januari 2021 heeft de vader recht op zestien weken door de overheid betaald verlof, evenveel als de moeder. De eerste zes weken na de geboorte zijn de ouders allebei vrij. En ze kunnen zelf bepalen of ze daarna samen vrij nemen of dat eerst de één verlof neemt om voor de baby te zorgen en daarna de ander. De Spaanse minister van Gelijkheid Irene Montero ziet graag dat mannen zich net zo verantwoordelijk voelen voor de zorg van hun kind als vrouwen. Daarom geeft de overheid hen evenveel verlof. In de toekomst wordt dat verlof waarschijnlijk nog langer: 24 weken.
Ik bewonder het geduld van Jan.
Eerst met de manier van kozijnen (niet) stellen
Toen met de maatvoering van de ruimte tussen de muren toch wat krapper …..
Gelukkig wil iedereen meewerken dat lijkt me het belangrijkste
Succes het huis wordt prachtig!
Het valt niet altijd mee, Alex, om mijn geduld te bewaren. Het is meestal geen onwil, maar onkunde. Ik had van tevoren niet gedacht dat de professionaliteit hier zoveel minder zou zijn dan in NL.
Groet Jan
Het wordt daar -ondanks alle vertragingen- een paradijsje op aarde!
Het lange zwangerschapsverlof voor beide ouders lijkt mij heel verstandig en goed voor ouders en kind. Daar kunnen wij dan weer wat van leren.
Sterker nog Els, het is al een paradijsje. Maar voor Jan is het wel sneu dat ze zo onzorgvuldig omgaan met zijn ontwerp. Hij heeft alles zo goed uitgedacht, maar door tekortschietend vakmanschap wordt het toch niet helemaal wat hij voor ogen had.
Met dat lange geboorteverlof voor beide ouders laat Spanje Nederland inderdaad ver achter zich.
Al een poosje volg ik uw blog en wij genieten van uw mooie project
en heb altijd veel respect voor mensen zoals u beide.
17.000.000 zijn niet zo dapper.
Wij zijn Ger (man) en Gerrie (vrouw) Walman hebben ook zelf gebouwd in Benissa Alicante Costa blanca in 1994.
Het huis hebben wij samen met de Spaanse architect ontworpen en is precies gebouwd zoals getekend.
Handig even te vermelden dat ik bouwkundig geschoold ben en vele bouw en
utiliteitsbouwwerken eigenhandig heb uitgevoerd, ook gecertificeerd installateur.
Bij ons was de samenwerking met de bouwers in Spanje uitstekend te noemen de kozijnsparingen waren keurig op de maat van de tekening uitgespaard.
Dat was fijn want wij hadden de kuststof kozijnen uit Nederland meegebracht,
Knipping kozijnen toentertijd een vooraanstaand merk in NL.
De overige kozijnen en deuren voor binnen hebben wij zelf gemaakt en geplaatst, net als in Nederland de kozijnen en de profielen gesteld en hier tussen aangemetseld.
Het bouwen ging gewoon voort toen wij nog in ons werkzame leven waren, wij reisden
3 a 4 x per jaar naar Spanje met een transporter bus en aanhanger vol met kozijnen rolluiken enz. naar Spanje alles was op tijd klaar zodat wij dan de kozijnen konden plaatsen.
Wij hadden 4 vaste werkmensen, zij werden gecontroleerd door een aparejador de technische handlanger van de architect, met deze man was ik de beste maatjes, dat is wat meneer Jan nu zelf ter hand heeft genomen, best begrijpelijk, dat deed ik ook zo, maar met de aparejador als een soort van tussenmannetje.
Natuurlijk waren er wel eens wat discussies over hoe en wat, dan werd het euvel aangepast en opgelost, ik heb zelfs een compromis gesloten over een latei.
Maar nu… de maar…. Spanjaarden hebben echt een ander denk patroon, probeer dat te begrijpen en de wereld loopt een stuk handiger voor jezelf, tijdens de bouw en privé.
Zie uw toelichting van het geboorte verlof zo gaat dat in Spanje. zij zijn zich van geen kwaad bewust, onderling vindt men dat gewoon.
Ooit reed een jonge Spaanse kennis van mij met een auto met caravan over een slingerweg in de bergen voor mij uit, inderdaad met zijn linkerarm uit her raam hangend, we zien dat wel vaker, later zei ik dat dit wel onhandig en gevaarlijk was, hij antwoordde er is toch niks gebeurt, op zo’n moment denk ik, hij heeft een ding, het ligt aan mij.
Spanjaarden zijn zeker intelligent genoeg en in de huidige tijd ook bedreven in de
utiliteitsbouw met voldoende materiaalkennis, en zijn zeker harde werkers.
Met deze 4 bouw mensen hebben wij na 25 jaar nog steeds contact zij hebben volop werk.
Wij hadden 4 jaar gepland en na 2 jaar hadden wij de cedula de habilidad (woon vergunning).
En inderdaad de sleuven voor de leidingen gingen precies zo, de dozen voor de te betegelen ruimten worden bedraad en wel tijdens het tegelen op hun plaats gebracht.
Wij hebben onze draai gevonden kweekte ook al onze groenten en tomaten en maakte onze eigen wijn.
Mijn vrouw en ik blijven u beide graag volgen, maak veel contact met de Spanjaarden dat helpt ze te begrijpen.
Geniet verder
G en G
Beste Ger en Gerrie, bedankt voor jullie uitgebreide reactie. Wat fijn voor jullie dat de bouw van jullie huis destijds zo goed verliep en dat alles ook zo goed op maat werd gemaakt. Onze ervaring is dus anders. Uiteraard hebben wij ook een opzichter oftewel aparejador, die inderdaad als tussenschakel fungeert. Maar omdat wij vaak in onze tuin bezig zijn, is het dan handig dat Jan de vragen of twijfels van onze bouwvakkers direct beantwoordt. Het zijn hele aardige mannen, waarmee we elke dag kletsen. Maar zij en ook andere bouvakkers werken niet heel precies en ook met weinig geavanceerd gereedschap. Zo gebruiken ze bijvoorbeeld geen sleuvenfrees die de muren minder zou beschadigen. De manier waarop ze onze houten kozijnen plaatsen, is de gebruikelijke methode hier volgens onze aparejador. Er zijn nog wel meer landen waar ze dat zo doen. Maar dan sluipen er dus helaas makkelijker fouten in.
We vinden het lange geboorteverlof in Spanje juist heel positief, begrijp ons niet verkeerd. Alleen waren we verrast dat die aap pas na drie maanden uit de mouw kwam.
Natuurlijk gaan we veel met Spanjaarden om. Er wonen hier nauwelijks buitenlanders, anders dan in jullie regio. We zijn ons daarom steeds meer bewust van verschillen. Maar net zoals in Nederland, zijn mensen hier natuurlijk ondeling ook heel verschillend.
Groet Jan & Nanny