Zijn jullie al aan het bouwen?

De inkt van het ontwerp van ons huis is al verbleekt. Toch zijn we nog steeds niet aan het bouwen. Ik Vertrek voor gevorderden. Een lang verhaal….

Dat komt nooit af

De droom van iedere architect: je eigen huis ontwerpen. Maar Jan ziet beren op de weg. ‘Dat komt nooit af’, verzucht hij zichzelf kennende. Wanneer ben je uitgedacht over je eigen droomhuis? Jan spendeert uren en uren aan het ontwerp. Hij fietst er zelfs – geheel tegen zijn gewoonte – ook in het weekend voor naar kantoor. Maar in twee maanden staat de mini uitvoering van ons nieuwe huis op tafel. We zien onszelf daar al helemaal in wonen. En we kunnen niet wachten om te gaan bouwen….

Type doordouwer

Gaat Jan zelf de bouwvergunning aanvragen? Poeh, dan had hij wel wat meer tijd mogen doorbrengen op Spaanse taalscholen. En dan nog…. Nee, het is veel handiger als een lokale architect de aanvraag doet. De eerste die we daarvoor op een presenteerblaadje krijgen aangereikt, begint enthousiast in het najaar van 2018. Maar na een paar maanden gooit Nummer Een abrupt de handdoek in de ring. Ze vindt dat Jan ook in naam architect van zijn huis moet zijn. We proberen het met architecte Nummer Twee, het type doordouwer. Zij weet aannemers vast op te jutten tot ongeëvenaarde productiviteit. Maar deze Baskische locomotief dendert ook over ons heen.
Nee, het is toch beter als Jan zelf de vergunning aanvraagt. Dan hebben wij ook zelf de controle…

Madrid wil diploma’s zien

Jan heeft dus toestemming nodig om in Spanje een klus te doen. Gelukkig is er in de EU vrij verkeer van goederen en diensten. Dus hoe lastig kan het zijn om als Nederlandse architect in Spanje te mogen werken? Nou, dát bepaalt de Spaanse beroepslicentieverstrekker in Madrid wel. En die neemt geen genoegen met de inschrijving in het Nederlandse architectenregister, ook al moet je daarvoor gediplomeerd architect zijn. Madrid wil ook diploma’s zien, inschrijving bij de Kamer van Koophandel, de beroepsaansprakelijkheidsverzekering, etc. etc. Uiteraard mét stempel van de documentverstrekker én beëdigde vertaling. Twee maanden na het opsturen van de documenten, komt de verlossende brief. Jan mag zijn beroep in Spanje uitoefenen.

Nummer drie

Via onze advocaat – die we in 2019 inschakelen voor de aankoop van het landje – komen we in contact met architecte Nummer Drie. Ze helpt Jan graag met de aanvraag voor de bouwvergunning. Ruim 200 pagina’s met tekeningen, tabellen, berekeningen en vooral heel veel Spaanse tekst om de bouw van een simpel woonhuis te verantwoorden. Dat is wel even andere koek dan in Nederland. Zonder de hulp van Nummer Drie had Jan dat nooit voor elkaar gekregen.

Nog een horde

In Spanje moet elke bouwaanvraag – anders dan in Nederland – eerst langs het regionale architectencollege. Die beoordeelt of een plan aan het Spaanse bouwbesluit voldoet. In ons geval is dat het Colegio Oficial de Arquitectos de Asturias (COAA). Met de beroepslicentie uit Madrid kan Jan zich inschrijven bij dit Colegio. En hier moet hij de aanvraag voor onze bouwvergunning indienen. Als Nummer Drie klaar is met ruim 200 pagina’s vergunningsaanvraag, is er nog één obstakel. Jan heeft een ‘certificado digital’ nodig, vertelt ze. We vragen niet door wat dat precies is…

Wij gaan in verzet

Dat ‘certificado digital’ kan wel even wachten, vinden we begin 2020. We willen toch pas starten met bouwen als we in Spanje wonen. Dus onze betaalde klussen krijgen voorrang.
In Nederland heeft Jan een e-herkenning – soort Digid voor professionals – nodig om een bouwvergunning aan te vragen. Bij verschillende leveranciers van deze e-herkenning informeert hij of ze hem kunnen helpen aan een Spaanse variant. Maar dat levert niks op. Natuurlijk hadden we toen aan Nummer Drie moeten vragen hoe we aan zo’n ‘certificado digital’ komen. Maar nee, wij gaan in verzet.

Liefst op papier

‘Wat doen ze moeilijk bij het Colegio. Eén projectje maar. Kunnen ze daar nou echt niet naar kijken zonder dat certificado? Na het Colegio moet de gemeente onze bouwaanvraag beoordelen en die verleent ook de vergunning. Nou heeft onze gemeente al laten weten dat ze de documenten veel liever op een usb-stickie ontvangen dan online. En het allerliefst nog op papier. Dus….’

De loketten zitten potdicht

Maar zonder ‘certificado digital’ kan Jan echt niks indienen bij het Colegio. Als we dat te horen krijgen, zit Spanje al in een strenge lockdown. Knarsetandend downloaden we een prehistorische browserversie om ons door de online aanvraag van het ‘certificado digital’ te worstelen. Daarna hoeft Jan alleen nog maar met zijn ID en NIE (persoonsnummer voor buitenlanders) langs bij een loket van de Spaanse overheid. Maar die zitten maandenlang potdicht. Als ze begin juni weer opengaan, is de wachtrij eindeloos.

De beveiliger weer resoluut iedereen zonder afspraak

Als brutale Amsterdammers fietsen we op een ochtend naar het Spaanse consulaat in het centrum. Daar staan voor 9 uur al meer gegadigden die dolgraag naar binnen willen. Maar de beveiliger die de ingang bewaakt, weert resoluut iedereen zonder afspraak.
Pas eind september heeft Jan in Asturias een afspraak bij een overheidsloket. Het duurt precies drie minuten om een vinkje in het systeem de krijgen. Thuis kan Jan dan de ‘certificado digital’ downloaden. Met hulp van Nummer Drie dient Jan daarna snel de aanvraag voor de bouwvergunning in. Hoera!!!! We kunnen verder….

Kleine lettertjes

Maar we hebben te vroeg gejuicht. De volgende dag zit er een berichtje van het Colegio in de mailbox van Jan. Wil je een geldige beroepslicentie opsturen? Anders kunnen we je aanvraag niet beoordelen. We hebben hier een licentie die verlopen is.
Huh??!! Oh wat stom!!! We hebben de kleine lettertjes in de brief uit Madrid niet gelezen. Dat ambtenarenjargon – met zinnen van zeven regels – is ook zo onleesbaar. Maar er staat inderdaad dat de licentie elk jaar verlengd moet worden. De geldigheid is al een paar maanden verstreken. Wat nu?

We krijgen het Spaans benauwd

De secretaresse van het architectencollege – die Jan al kent als die buitenlandse architect die ze steeds moet helpen – belt met de licentieverstrekker in Madrid. Die is streng. Jan had zijn beroepslicentie vóór 5 juni moeten verlengen. Volgens de letter van de wet moet hij nu een nieuwe aanvraag indienen. Met documenten, stempels en vertalingen. We krijgen het Spaans benauwd….

Gevoelige snaar

Blijkbaar weet de Asturiaanse secretaresse een gevoelige snaar te raken bij de strenge Madrileen. Jan mag zijn beroepslicentie toch gewoon verlengen. En dat kan online met – jawel – zijn ‘certificado digital’. We dolen weer rond in een digitaal overheidslabyrint en vinden het goede formulier. Maar het lukt niet om dat op te laden. Verdorie, wat is er nu weer mis? Onze advocaat – die toevallig ook voor het Colegio in Asturias werkt – biedt aan om de aanvraag voor Jan te doen. Heel graag. Het is dan 2 oktober.

Drie maanden

Begin november. Wanneer komt Madrid nou eens over de brug met die licentie?
Advocaat, weet jij hoeveel tijd Madrid nodig heeft?
Hij reageert snel. Dat kan drie maanden duren. Maar met de pandemie ook nog langer….
Gelukkig hebben we wél mazzel met het weer. We trekken bijna dagelijks onze wandelschoenen aan en leren onze prachtige omgeving steeds beter kennen. In november vestigen we een wandelrecord. En ons humeur blijft op peil.

Twaalf handtekeningen

In de tweede helft van december ontvangt onze advocaat eindelijk bericht uit Madrid. Jan mag zijn licentie verlengen, mits hij in Spanje een beroepsaansprakelijkheidsverzekering afsluit. We treffen onze advocaat na het kerstweekend bij het Colegio in Oviedo. Daar zetelt ook de coöperatieve verzekeraar voor architecten. Twaalf handtekeningen verder is Jan verzekerd voor zijn beroepsaansprakelijkheid.
Oh ja, onze advocaat heeft nog even gebeld met Madrid. Als ze de stukken binnen hebben, zal het snel gaan, beloven ze…