We zijn begonnen

De graafmachine knaagt aan de bodem op de plek waar ons huis komt. De bouw is begonnen. Eindelijk. Toch nog sneller dan we een paar weken geleden dachten.

Vastgeplakt

Ons bezoek aan Nederland is perfect gepland. Blijkt achteraf. Een week vóór ons vertrek hebben we een deal met aannemer Victor over de offerte van ons huis. Dan vertelt hij ook dat hij eerder kan beginnen, in september al. We rukken onszelf los van de bouwstartblokken, waar we dan al maanden aan vastgeplakt zitten. Hop, hop, dingen regelen.

Adios

Zo hebben we nog een aparejador (spreek uit als: aparegadoor) nodig. Een technisch architect, die toezicht houdt op de bouw. In Nederland deed Jan dat zelf bij zijn projecten. Maar in Spanje is aparejador een officieel beroep en móet je die als opdrachtgever inschakelen. Anders krijg je geen bouwvergunning.
Op papier hebben we een aparejador, de vader van Ana. Zij is de architect uit Gijon die de stukken voor onze bouwvergunning heeft gemaakt. Vader en dochter spreken allebei goed Engels. Makkelijk voor Jan, dachten we. Maar in de praktijk heeft hij er niets aan. Het duurt steeds langer voordat hij antwoord op vragen krijgt. Adios padre.

Uit de buurt

Nu aannemer Victor volgende maand kan beginnen, moeten we rap een andere aparejador vinden. Liefst iemand uit de buurt, die snel iets kan controleren in Loro. Victor geeft ons het nummer van technisch architect Miguel Blanco. De volgende dag zitten we op het bureau, dat hij met twee architecten deelt. Op vijf minuten lopen van onze flat. Gelukkig heeft Miguel tijd voor ons project. Over zijn tarief hoeven we niet te steggelen. Dat ligt wettelijk vast. Terwijl Miguel het contract opmaakt, kletsen we met zijn collega over Nederlandse architectuur.

Nóg een hobbel

We schrikken even als Miguel uitlegt dat we nóg een hobbel moeten nemen voor de bouwvergunning. Als aparejador moet hij de plannen voor ons huis voorleggen aan zijn beroepsorganisatie, het Colegio Oficial de Aparejadores Asturias. Die moet er ook zijn stempel op zetten. Dat doen ze vaak snel, stelt Miguel ons gerust. Binnen een week levert hij het door zijn colegio gestempelde formulier in bij de gemeente. Nu is alles rond voor de bouwvergunning.

Summier voorstel

Nog drie dagen vóór we naar Nederland rijden. We hebben met aannemer Victor een akkoord over de prijs, maar nog geen contract. We vragen hem hoe we dat aanpakken. Hij laat ons kiezen.
Maken jullie een contract dat wij aanpassen? Of wil je dat wij een voorstel doen?
Hij mag de voorzet doen. Dat is voor ons wel zo makkelijk. Maar die voorzet is erg summier, vinden we. Daar gaan we ons ná Nederland wel over buigen.

Hollandse methode

Zodra we weer terug in Pravia zijn, zitten we bij onze aparejador. Miguel vindt het prima om onze vraagbaak te zijn. We vinden de bouwtijd van twaalf maanden lang. In de praktijk gaat het misschien sneller, maar daar wil aannemer Victor zich niet op vastpinnen.
Het is Jan opgevallen dat het bouwproces hier anders georganiseerd is. Aannemers bestellen pas ramen en kozijnen als de muren en het dak af zijn. De bouw ligt dan vaak twee maanden stil tot de kozijnen arriveren om het huis water- en winddicht te maken. In Nederland laten aannemers de ramen en kozijnen al maken vóór de ruwbouw klaar is. Dan hoef je daar dus niet op te wachten. Maar volgens Miguel krijgen we hier de handen niet op elkaar voor de Hollandse methode. Dan gaan we dat maar niet proberen.

Smaller maken

Maandagochtend piept de Spaanse telefoon. Een bericht van de aparejador Miguel.
Zijn jullie vanmiddag op de finca in Loro? Ik kom met Victor kijken.
Miguel twijfelt of de half verharde toegangsweg naar ons landje breed genoeg is voor bouwverkeer. Volgens aannemer Victor voldoet deze camino prima, als we de heg langs onze boomgaard wat smaller maken. Hij biedt aan om dit machinaal te doen. Maar we doen dat liever zelf met de hand. Anders zijn we de beschutting van de boomgaard waarschijnlijk helemaal kwijt. Die middag storten we ons met de boomzaag, takkenschaar en ander handgereedschap op de haag. Op een wegversmalling haalt Jan nog een ingestort stukje muur weg en graaft daar wat grote stenen uit.

Vertrouwen

Aannemer Victor wil aan het einde van deze week al beginnen. We moeten nog wel een contract sluiten. Van aparejador Miguel hebben we een voorbeeld contract gekregen dat best uitgebreid is. Maar ook dat willen we nog aanpassen. Zo voegen we toe dat we de laatste vijf procent van de bouwsom pas betalen als de bouwdirectie akkoord is met de oplevering. Door alle procedures die we al doorlopen hebben, ben ik al best bedreven in bureaucratisch Spaans. Belangrijke hulp is de Spaanse Dikke Van Dale, die uitgebreider en accurater is dan Google Translate.
Als we aannemer Victor ons concept contract mailen, geeft hij binnen een kwartier zijn akkoord. In Asturias is vertrouwen belangrijker dan een dichtgetimmerd contract.

De burgemeester

We gaan nu bijna beginnen, maar we hebben nog steeds geen officiële bouwvergunning. Aparejador Miguel gaat woensdag langs bij de gemeentearchitect om te informeren hoe het zit.
Gaat hij ermee akkoord dat we beginnen met de bouw? vragen we die ochtend via WhatsApp.
De gemeentearchitect is op vakantie tot 13 september.
Maar maken jullie je geen zorgen. We kunnen gewoon beginnen, reageert Miguel.
Huh??! Na maanden wachten, kunnen we nu beginnen zonder officiële bouwvergunning???
We wisten niet dat dat mocht, reageren wij.
Ik heb met de burgemeester gesproken, voegt Miguel er dan aan toe.
Aha, zo gaat dat dus…

Aangetekende brief

Donderdag zoemt ’s ochtends de voordeurbel. Cartera, roept een vrouwenstem door de deurtelefoon. De postbode belt vaker bij ons aan. Omdat de postbussen in de flat zitten, moet een van de bewoners de postbode binnenlaten.
Even later gaat ook onze voordeurbel. De postbode met een aangetekende brief voor Jan. Van de gemeente Pravia. Jawel, na bijna elf maanden: de BOUWVERGUNNING.
En ook meteen de factuur voor de leges. Dat bedrag is gelukkig gebaseerd op de begroting die je indient bij de bouwvergunning. En voor die begroting gebruik je de prijslijst van het architectencollege, met absurd lage prijzen. We betalen de aannemer straks een stuk meer.

Zuinig op onze walnoot

Als we donderdagmiddag in Loro komen, liggen de bekistingsplanken voor de fundering al op het landje. Vrijdagochtend brengt de aannemer een graafmachine, die meteen een proefstukje graaft. Toch moeten we zelf nog één ding regelen vóór de bouw kan beginnen. Wat laaghangende takken van de walnotenboom laten verwijderen. Die belemmeren nu de toegang voor vrachtwagens. De aannemer wil die takken best weghalen. Maar wij laten dat liever over aan een hovenier. Want we zijn zuinig op onze walnoot, die minstens al zeventig zomers heeft gezien. Oudere buurtgenoten weten niet beter of die boom stond daar al.

Geen weekend

Vrijdagmiddag om 16 uur klimt de hovenier op de ladder om takken van de walnoot af te zagen.
We hebben deze takken amper opgeraapt of aannemer Victor arriveert, samen met medewerker Pablo en zijn 14-jarige zoon, die ook Pablo heet. Ze hebben een gronddumper bij zich, die de uitgegraven grond op een hoop kan gooien. En instrumenten waarmee ze het bouwterrein gaan inmeten. Het is 18 uur. In Nederland is het weekend al lang begonnen. Maar hier werken ze nog even door. Ook op zaterdag. Als we zaterdag om 19.00 uur water gaan geven in de tuin, zijn vader en zoon aan het graven. Ze hebben daar duidelijk allebei plezier in.